PIŠE: Igor Rems
29. 5.
Posle doručka okupljamo se u foajeu hotela jer danas u devet časova odlazimo do grada koji zauzima dominantno mesto kada je u pitanju bugarski turizam, ali i bugarske starine, odnosno istorija.
Evo šta kažu u kratkom opisu Nemci:
Nesebar je grad u Bugarskoj, u oblasti na crnomorskoj obali. Kaldrmisane ulice Starog grada, smeštenog na rtu, oivičene su ruševinama vizantijskih tvrđava i kupatila. Ruševine crkve Svete Sofije iz 5. veka imaju kamene stubove i ogromne lučne prozore. Crkva Svetog Stefana iz 11. veka sadrži stotine murala i veliki, raskošno ukrašen oltar.
Ulazimo u autobus i krećemo. Nesebar se nalazi na severu u odnosu na Burgas, a udaljen je 35 kilometara. Izlazimo na put broj 9 i za nekih 45 minuta prilazimo ovom pitoresknom gradiću smeštenom na rtu.
Ulazimo u grad od nekih 20.000 stanovnika. Naši organizatori nam govore da su cene veće u odnosu na Burgas i do 30%, da je preko leta toliko turista da se „teško diše“ i da njihov broj nekoliko puta premašuje broj stanovnika. Krećemo se starim ulicama u pravcu muzeja.
Nesebar je nastao iz tračkog naselja, a naselili su ga Grci krajem 6. i početkom 5. veka pre nove ere. Stari grad Nesebar je muzej na otvorenom i složen spomenik urbane arhitekture. Sa svojim značajnim zgradama i jedinstvenom lokacijom, grad je uvršten na UNESKO-vu listu svetske kulturne i prirodne baštine i jedno je od 100 nacionalnih turističkih mesta Bugarske.
Svojom istorijom, obližnjim plažama i lokacijom, Nesebar je nacionalno poznat grad za rekreativni, plažni i kulturni turizam, tako da privlači posetioce iz celog sveta. Zajedno sa Sunčevim bregom, Ravdom i Svetim Vlasom, Nesebar čini najveću turističku aglomeraciju u Bugarskoj.
Kratka istorija grada
Grad je dobio svoje prvo ime od tračkog stanovništva. Međutim, ovo ime je dokumentovano u nekoliko varijanti, uključujući Mesambrie, Menebria, Mesembrija (starogrčki: Μεσημβρία, takođe Μεσαμβρία, latinizovano: Mesembrija). Sastavljeno je od tračkog -bria (za „grad“) i komponente koju je Strabon objasnio kao Menas, a Stefanos Vizantios kao Melsos, kao vlastito ime.
Nekoliko savremenih autora tumači ime kao grad Menas ili grad Melsas, pri čemu se Melsas shvata kao trački osnivač grada.
Bugarsko ime grada, Nesebar, prenosi se od srednjeg veka, kada je vlast nad gradom u bugarsko-vizantijskom pograničnom regionu nekoliko puta menjala vlasnika. Tokom osmanskog vremena grad je nosio malo izmenjeno ime Misivri.
Tek 1934. godine grad je zvanično dobio ime Nesebar.
Prvo naselje današnjeg grada Nesebara može se pratiti do Tračana. Grad Mesembrija je osnovan tokom grčke kolonizacije krajem 6. ili početkom 5. veka pre nove ere od strane Grka iz Vizantije i Halkidona, ili od strane Grka iz Halkidona i Megare, ili samo Megare.
Polis se brzo uzdigao i postao trgovačka sila. Tokom ovog perioda grad je trgovao sa celim regionom Crnog mora i istočnim Mediteranom. U 6. veku pre nove ere počeo je da kuje bronzane i srebrne kovanice za sebe i druge gradove-države.
U 4. i 3. veku pre nove ere, grad je bio cvetajuća zajednica sa sopstvenom flotom, tvrđavom, pozorištima i hramovima bogova Apolona, Zevsa i Here, Asklepija i Dionisa.
Godine 72. pre nove ere, rimski general Licinije Lukul osvojio je grad, označivši kraj njegovog slavnog perioda. Nakon toga, Mesambrija je izgubila svoj značaj. Tek pod vizantijskom vlašću od 4. do 7. veka nove ere, grad je povratio svoj prestiž. Najstarije crkve u Nesebaru datiraju iz vizantijskog perioda (5–6. vek).
Nakon osnivanja Prvog bugarskog carstva 679. godine, grad su vizantijski carevi koristili kao bazu za brojne vojne operacije protiv Bugara. Tek 812. godine kan Krum je uspeo da uključi grad u Bugarsko carstvo. Nakon osvajanja jake tvrđave, Bugari su zarobili 36 sprava za grčku vatru, koje su do tada bile čuvane u tajnosti. „Sloveni“ su gradu dali i sadašnje ime – Nesebar. U 7. i 8. veku, i tokom „zlatnog doba“ bugarske kulture pod carem Simeonom I, oživele su stare trgovačke veze sa Mediteranom, Jadranom i kraljevstvima koja su se nalazila severno i istočno od Crnog mora.
Grad je doživeo svoje najbolje godine tokom bugarskog srednjeg veka, za vreme Drugog bugarskog carstva u 13. i 14. veku. Danas je ostalo samo deset od prvobitnih 40 crkava, koje su izgradili arhitekti Trnovske škole.
Grad su prvi put osvojili Osmanlije 1396. godine. Konačno je pao pod tursku vlast 1453. godine, zajedno sa drugim obližnjim primorskim gradovima, kao jedan od poslednjih gradova u današnjoj Bugarskoj. Nakon pada Carigrada iste godine, ovde se naselilo nekoliko važnih vizantijskih porodica, poput Paleologa i Kantakuzena. U narednih pet vekova značaj grada je naglo opao.
U 17. veku Evlija Čelebija je opisao Nesebar u svojoj putopisnoj knjizi (Sejahatname) pod imenom Misivri.
Turska vladavina u Nesebaru završila se u januaru 1878. godine.
Godine 1900. grad je imao samo 1.900 stanovnika, od kojih je skoro 95% bilo Grka.
Od 1930-ih, glavni izvor prihoda Nesebara – pored ribolova i vinogradarstva – bio je turizam.
Kustos muzeja nas uvodi u istoriju grada. Šetajući pored eksponata, među najstarijim artefaktima primećujem figurine koje pripadaju vinčanskoj civilizaciji. U kripti muzeja nalazi se pravo blago – ikone iz prohujalih vekova.
U ruševnoj crkvi Stare Mitropolije „Sveta Sofija“ i crkvi Svetog Jovana Bogoslova čitamo poeziju.
Posle čitanja poezije imali smo na raspolaganju sat vremena da razgledamo grad.
Nekoliko kaldrmisanih ulica prepune su raznoraznim prodavnicama suvenira, zanatskih proizvoda (kože, nakita…), vina… Primetan je veliki broj turista i u ovo doba godine: pretežno Amerikanaca i turista sa Istoka.
U jednom lepom zdanju priređen nam je ručak. Posle ručka vraćamo se u hotel. U 18 časova odlazimo u Udruženje pisaca gde čitamo poeziju.
Posle večere – druženje do kasno u noć.
