Sloboda ličnosti u vremenu globalističkog napada na Crkvu
Autor: Protojerej Jovan Plamenac
Ovo je vrijeme suočavanja sa što brutalnim što suptilnim nametanjem neopaganskog progresivnog globalističkog liberalizma, kroz masovnu kulturu, medije, školstvo, nauku, zakonodavstvo. Time je podriven tradicionalni vrjednosni sistem života, pa i srpskog naroda, u kojem su istina i moral objektivna, trajna kategorija; vjera, rod, istorijsko pamćenje i zavjetna kultura temelji identiteta; porodica centralna, hijerarhijska, međugeneracijski povezana institucija, nosilac kontinuiteta…
Umjesto njega, biva poturen moral kao proizvod društvenog dogovora, kao pravo i želje pojedinca; istina kao relativna, podložna neprestanoj promjeni; ustanova porodice se redefiniše, modeli se proširuju, tradicionalne norme smatraju prevaziđenim; afirmišu se transnacionalni poredak, nadnacionalne institucije, univerzalne norme; prošlost je prepreka napretku pa se preispituje, dekonstruiše i relativizuje…
Namjesto hrišćanstva kao temelja i vertikale sopstva, nametnuta je fluidna sinkretistička religija – duhovnost bez dogme, ekologizam kao sakralan, a religijska tradicija kao restrikcija slobode i griža savjesti. U grotlu sadašnjice pitanje slobode ličnosti nije samo teološko nego je i egzistencijalno, pitanje opstanka čovjeka.
Čovjek je bogoliko biće, ne po svom tjelesnom obliku, nego ličnosnom slobodom. Bog je apsolutno slobodan i čovjek, stvoren po Njegovom liku, postaje saučesnik Njegove slobode. Čovjek je ličnosno biće od samog začeća. Smisao slobode koju činom stvaranja čovjek dobija od Boga je da njome bude bogopodoban. Bog je apsolutna ljubav, i čovjek učesnikom Njegove ljubave postaje upravo svojom slobodom. Samo svojom slobodom čovjek može ljubiti Boga i ljude, Božija stvorenja, Boga u njima. Čovjek je slobodan da život vodi u skladu sa svojom savješću, svojim vrijednostima i interesima, svojim poimanjem smisla, koristi, sreće, zadovoljstva…, svojim uvjerenjima, idealima, stremljenjima, potrebama, željama…
Već prvi čovjek, zajedno sa ženom koja je od njega stvorena, zloupotrebio je slobodu neposlušnošću Bogu, a prvi čovek rođen od ljudi je, zloupotrebivši slobodu, ubio svoga brata. Čovjek je slobodan da ljubavlju odgovori na Ljubav kojom je stvoren, ali slobodan je i da na ljubav odgovori mržnjom.
Slobodan je da živi cjelomudreno, prije braka i potom u braku, ali na slobodu mu je i da živi bludno, razvratno, i kada je u braku i kada nije; slobodan je da rađa, podiže i vaspitava djecu, ali slobodan je i da neće da ih ima, ili da ih ubija prije nego se rode: abortusima, tzv. kontraceptivim sredstvima i nadasve vantjelesnom olodnjom; slobodan je da se ne opija, drogira, da ne kocka, laže, krade, da se ne bavi magijom…, ali slobodan je i da sve to čini; slobodan je da živi u skladu sa jevanđeljskim istinama, ali slobodan je i da živi bestijalno; slobodan je da slavi Boga, ali slobodan je i da Boga psuje a slavi Satanu; tako je slobodan i da Jednu svetu, sabornu i apostolsku Crkvu, Tijelo Hristovo, u njenom zemaljskom projavljenju (Crkva u vremenu, vidljiva) i napada i podriva (ne i da ugrozi Božansku suštinu Crkve), ali slobodan je i da je brani kako od napada tako i podrivanja.
Vidljiva Crkva se projavljuje i kao istorijska institucija, i kao institucija hrišćanske kulture, i kao utočište ožalošćenih i uplašenih, i kao stjecište dobrih namjera, ali to ne bi mogla biti da svojom suštinom nije Hristova lađa koju kroz bure, orkane, pa i između Scila i Haribdi podnebesja ne provodi Duh Sveti veslima ličnosno slobodnih ljudi.
Crkva je napadana i progonjena od samog svog nastanka, od Silaska Svetog Duha na apostole u dan Pedesetnice. Hristovi učenici bivaju progonjeni već od Hristovog hapšenja u Getsimaniji. Prvim organizovanim progonom hrišćana, od strane judejskih vjerskih vlasti, može se smatrati Savlova, potonjeg Pavla, akcija u Damasku. Tih godina ubijeni su arhiđakon Stefan i Jakov, brat Gospodnji. Prvi veliki progon hrišćana u organizaciji rimske države bio je Neronov, 64. godine. Uslijedili su progoni u vrijeme Domicijana, Trajana, Marka Aurelija, potom Decija… i najveći, Dioklecijanov, samim početkom 4. vijeka. I tako do ovog vremena i progona Crkve od strane komunista, i do dan-danas – do progona Crkve u Ukrajini i drugdje. Ovi progoni Crkvu su jačali, provodili je kroz katarzu; ona je iz progona izlazila jača i sabranija. Progoni Crkve Hristove izrodili su čitavo nebo ozvjezdano svetiteljima, od prvomučenika Stefana pa do današnjih mučenika i ispovjednika. Ali, postoji i drugo stradanje Crkve, unutrašnje, od onih u Crkvi koji služe mamonu a ne Bogu, za koje je Sveti Jovan Zlatousti rekao „Nije gori progonitelj Crkve od onoga koji nosi njenu odeždu, a ne živi po Hristu“, koji toržestveno slave svetitelje koje su izrodili progoni Crkve a progone one koji ih oponašaju. Ovog stradanja evo u svim pomjesnim crkvama ovog vremena, najperfidnijem ikada, u kojem je Lukavi dostigao svoje savršenstvo.
Unutrašnje stradanje Crkve u stvari je njeno podrivanje, ranjavanje, skrnavljenje njenog obraza. Crkva biva podrivana iznutra pogrešnim učenjima (jeresima), raskolima, nemoralom, zloupotrebom vlasti u Crkvi, licemjerjem propovijedanja jevanđeljskih vrijednosti a ličnim životom materijalnih vrijednosti na sablazan zajednici, posvjetovčenjem klira i laosa… Mnogi potonji svetitelji u vrijeme svog zemaljskog života bili su oklevetani i proganjani u samoj Crkvi: Ignjatije Bogonosac, Atanasije Veliki, Grigorije Bogoslov, Jovan Zlatoust, Maksim Ispovjednik, Teodor Studit, Fotije Veliki, Grigorije Palama, Marko Efeski, Nektarije Eginski… Pa i ava Justin, jedan iz samog vrha srpskog roda, sada Sveti Justin Ćelijski, bio je klevetan i progonjen u Crkvi, kako nakon Drugog svjetskog rata, u vrijeme vladavine komunizma u Jugoslaviji, tako i prije rata. I danas biva klevetan u Srpskoj pravoslavnoj crkvi.
Crkva ovog vremena posebno je ugrožena uplivom duha materijalističkih ideologija, prvenstveno zapadnjačkog novopaganskog liberalizma. Duhom raslabljeni kršteni ljudi koji čine Crkvu, izblijedjele vjere kao organizam utanjenih leukocita, podlegli su virusima hedonizma, utilitarizma, konzumerizma, pozitivizma, ekonomizma, relativizma, funkcionalizma, transhumanizma, scijentizma, tehnikratizma…
Vjera, koja je svojim osnovnim svojstvom žrtvene ljubavi zapreka ovim virusima, iz života biva izmještena u učenja, liturgijske i druge besjede, predavanja, intervjue i drugdje, i prazninu koja za njom ostaje kao rudarski kop ispunjavaju slabovjerje, malovjerje, nevjerje, i njen surogat sujevjerje, koji ne zahtijevaju ni žrtve ni podviga, pa ni ozbiljnog truda, i utočište su čovjekovoj plotnoj prirodi, duhovnoj raslabljenosti u kojoj čak i radost posta biva breme. Crkva je uvijek bila, a i danas je, u duhu ovog vremena naravno, pritisnuta interesima svjetovnih vlasti. Načelo sekularizma narušeno je uticajem onih koji vrše vlast u državi na one koji vrše vlast u Crkvi. Ovaj uticaj je stvaran i na klir i na vjerni narod.
Što su oni u Crkvi koji su pod uticajem svjetovnih vlasti na višem nivou crkvene hijerahije, taj uticaj je za Crkvu stradalniji. Posljedično, mnogi u Crkvi bivaju progonjeni zato što se suprotstavljaju svjetovnim vlastima kojima sa usana teče med uvažavanja hrišćanskih životnih vrijednosti, a u djelima ih, servilno zapadnjačkoj globalističkoj novopaganskoj ideologiji, svesrdno razaraju. To je vidljivo u svim pomjesnim crkvama. Po prirodi stvari, Srbima hrišćanima ovaj odnos – Bog na usnama a mamon u djelima, i podanost političkom režimu, nadasve njegovom prvonačalniku i samodržcu – najvidljiviji je u Srbiji.
Generalno, na globalnom hrišćanskom nivou, najbjelodaniji je u slučaju crkvenobornih postupaka Konstantonopoljskog patrijarha. Napad na Crkvu koji povlači duboke posljedice, čak izraženije u slučaju njenog podrivanja nego napada spolja, napad je na njen vrjednosni sistem. Odbraniti je može samo slobodan čovjek, ne onaj koji je slobodu osvojio, socijalno slobodan, nego onaj koji je slobodu kojom je bogolik oslobodio, koji je ličnosno slobodan.
(Izvor: Materijal sa Međunarodne konferencije „Raspeće pravoslavlja u 21. veku: duhovni ratovi, ekumenistička ofanziva i globalna politika“ organizovane od strane Centra za geostrateške studije 4. decembra u Beogradu.)
